List Biskupa Elbląskiego do diecezjan o synodzie
Już prawie 25 lat temu [25 marca 1992] papież Jan Paweł II utworzył naszą diecezję elbląską. Diecezja jest strukturą terytorialną Kościoła katolickiego. W granicach naszej diecezji znalazły się parafie należące wcześniej do diecezji warmińskiej oraz do gdańskiej.
Diecezja elbląska posiada bogatą przeszłość. Pierwszym znanym misjonarzem tych ziem jest św. Wojciech, który poniósł śmierć prawdopodobnie niedaleko Dzierzgonia w Świętym Gaju [997]. Później chrześcijaństwo w Prusach zaszczepiały zakony, przede wszystkim przychodzące z Polski, choć również z terenu Niemiec. Byli to cystersi, dominikanie, franciszkanie oraz krzyżacy. Ważnym misjonarzem był wówczas biskup Chrystian [zm. 1245] z zakonu cystersów z Wielkopolski, który osiadł w Zantyrze w pobliżu Sztumu.
W 1243 r. powstała diecezja pomezańska z centrum w Kwidzynie. Zanikła jednak w XVI wieku w czasie reformacji. Katolikami w państwie krzyżackim, które przekształciło się w świeckie księstwo, opiekowali się biskupi sąsiednich diecezji: chełmińskiej i warmińskiej.
Istotna zmiana nastąpiła w 1945 r., gdy miała miejsce wielka wymiana ludności. Wówczas dotychczasowi mieszkańcy Prus, w większości musieli opuścić swoje gospodarstwa i domostwa. Miejsce Niemców i Autochtonów zajęli Polacy, przede wszystkim z Wołynia, Lwowa i Wileńszczyzny, a także z Polski centralnej. Przesiedlono tutaj również dużą grupę Ukraińców. W świątyniach poewangelickich zaczęto sprawować kult katolicki.
Drodzy diecezjanie!
Zwracam się do was, ponieważ rozpoczął się I synod diecezji elbląskiej. Zachęcam do aktywnego w nim udziału. Synod będzie czasem refleksji nad tą częścią Kościoła, którą nazywamy diecezją elbląską. Synod będzie też okazją do poznawania nauki współczesnego Kościoła o Bogu, człowieku, społeczeństwie, a także o samym Kościele. Myśl chrześcijańska dojrzewa i rozwija się nieustannie, wobec nowych problemów, zdarzeń dziejowych, rozwoju wiedzy i różnych zagrożeń. Potrzebujemy pełniejszego przyswojenia myśli ostatnich papieży: Jana Pawła II, Benedykta XVI oraz Ojca Świętego Franciszka. Będziemy też nawiązywać do ustaleń drugiego ogólnopolskiego synodu [zakończonego w 1999 r.] oraz synodów diecezji sąsiednich.
Synod będzie czasem powrotu do naszych historycznych, chrześcijańskich korzeni, aby lepiej rozpoznać i uchwycić naszą tożsamość. Będzie okazją do opisania naszej sytuacji duchowej, dzisiaj, współcześnie. Grozi nam przecież zanik religijności, aż po niewiarę w Boga. Mam nadzieję, że synod nie poprzestanie tylko na rachunku sumienia i na głosach uzasadnionej krytyki. Spodziewam się bowiem duchowej mobilizacji, zawiązywania się nowych wspólnot i odkrywania ścieżek dla realizacji naszego chrześcijańskiego powołania.
Dziedziczymy doświadczenie skutków kościelnego podziału sprzed pięciuset lat. W 2017 r. minie pięćsetna rocznica początku reformacji. Modlimy się w wielu świątyniach, które przez kilka wieków służyły chrześcijanom, związanym z reformacją. To także zobowiązuje nas do nawiązywania ekumenicznych przyjaznych relacji z uczniami Chrystusa, należącymi do Kościoła ewangelickiego i innych wyznań.
Jestem przekonany, że nasza część Kościoła, zwana diecezją elbląską, wypracuje na synodzie potrzebne uregulowania prawne. Duch Święty sprawi, że dzięki synodalnemu studium i dialogom, podejmiemy jeszcze dojrzalej nasze codzienne zobowiązania wobec bliskich, społeczeństwa, Ojczyzny oraz świata. Nieznany nam z imienia autor listu do Diogneta [II w. po Chr.] użył kiedyś ciekawego porównania, wskazując na rolę i zadania chrześcijan. Pisał tak: „Czym dusza w ciele, tym są chrześcijanie w świecie”. Był przekonany, że chrześcijanin ma uduchawiać odniesienia międzyludzkie. Nie mogą rządzić nimi przede wszystkim ekonomia i prawo. Należy przeto ocieplać i humanizować bezduszne nieraz relacje urzędowe. Chrześcijanin ma czynić środowisko ludzkie: pracownicze, lokalne, a także międzynarodowe bardziej braterskim.
Synod diecezjalny jest jedną ze znanych w Kościele od wieków dróg odnowy. Także nasz synod daje okazję podążania drogami chrześcijańskiej dojrzałości. Dlatego proszę o zainteresowanie synodem, również poprzez szukanie o nim informacji na stronie internetowej diecezji.
Drodzy diecezjanie!
Przez ziemie diecezji elbląskiej przeszli w minionych stuleciach święci: św. Wojciech, św. Jacek, bł. Dorota z Mątów, bł. Władysław Demski – męczennik z czasów II wojny światowej. Naszą diecezję odwiedził również w 1999 r. jako papież Jan Paweł II, dziś święty Kościoła.
Matce Jezusa Chrystusa i wstawiennictwu świętych powierzam z pełną ufnością dzieło rozpoczynającego się synodu, a dla Was wszystkich proszę o Boże błogosławieństwo w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego.
+Jacek Jezierski – biskup elbląski
Elbląg, 14 września 2016, w święto Podwyższenia Krzyża Świętego
Dekret o zwołaniu I synodu diecezji elbląskiej
Kościół partykularny elbląski istnieje od 25. marca 1992 roku. Posiada swoją krótką historię, osiągnięcia i problemy. Nie było dotąd synodu diecezjalnego. W ostatnim czasie miały swoje synody diecezje sąsiednie: toruńska, warmińska i płocka. Synod w diecezji przyczynia się do odnowy świadomości religijnej i życia zgodnego z Ewangelią wspólnot i społeczności kościelnych. W sprawie zwołania synodu diecezji rozmawiałem z diecezjalną radą kapłańską i radą duszpasterską. O zamiarze ogłoszenia synodu poinformowałem księdza arcybiskupa metropolitę warmińskiego i księdza arcybiskupa nuncjusza apostolskiego w Warszawie.
Po rozeznaniu sytuacji religijnej diecezji i stanu prawnego, niniejszym
zwołuję I synod diecezji elbląskiej.
Podstawę prawną dają kanon 460 i nn. Kodeksu Prawa Kanonicznego.
Synod będzie porządkował przepisy prawa partykularnego, będzie kreślił wizję dojrzałego życia chrześcijańskiego dla naszego pokolenia i środowisk, w których żyjemy. Do prac synodu powołam, względnie zaproszę przedstawicieli świeckich chrześcijan, osoby życia konsekrowanego oraz kapłanów. Pierwsza sesja zgromadzenia synodalnego odbędzie się na jesieni 2016 roku. Wszystkie osoby związane z diecezją elbląska proszę o modlitwę za udany synod i wdrożenie jego postanowień, a także życzliwe zainteresowanie przebiegiem jego prac. Będę o nich informował na stronie internetowej diecezji. Liczę też na współpracę z „Gościem Elbląskim” w tej sprawie.
Losy Kościoła elbląskiego i synodu powierzam Jezusowi Chrystusowi Królowi, Najświętszej Maryi Pannie – Matce Kościoła oraz świętym patronom diecezji: św. Wojciechowi, Św. Maksymilianowi Kolbe, Bł. Dorocie z Mątów.
+ Jacek Jezierski - Biskup Elbląski Elbląg,
Wielki Czwartek – 24. marca 2016 r.
W 1050 rocznicę Chrztu Polski W roku jubileuszowym Miłosierdzia
ks. Zdzisław Bieg - Kanclerz Kurii L. dz. 151 / 2016